psy ratownicze

Zaginięcia dorosłych to często efekt chwilowego lub długotrwałego kryzysu psychicznego, chorób, wypadków, celowego działania lub przypadkowego zagubienia się. Wielu przypadkom można zapobiec, wprowadzając do życia codziennego i swojego otoczenia proste zasady, schematy działań, które można podjąć, aby zmniejszyć lub wyeliminować ryzyko zaginięcia.

Profilaktyka zdrowotna i psychologiczna

Wsparcie psychiczne – reagowanie na objawy depresji, lęku, myśli samobójczych, uzależnień. Poza terapią i wsparciem specjalistów kluczową rolę odgrywa rozmowa i wsparcie najbliższych. Dlatego na co dzień nie zapominajmy o tym, żeby zapytać „jak się czujesz?”, powiedzieć „jesteś dla mnie ważna/ważny”.
Obserwowanie zmian w zachowaniu – wycofanie się, nagła chęć „zniknięcia”, izolacja mogą być sygnałem ostrzegawczym o problemach. Pytaj, nie bagatelizuj, wspieraj.
Stały kontakt – żyjemy szybko, zapominając, nie mając przestrzeni na efektywny czas z bliskimi. Zatrzymajmy się na chwilę i podarujmy rodzinie i przyjaciołom czas, regularne rozmowy. To pozwala szybko zauważyć ewentualne pogorszenie się stanu psychicznego.

Profilaktyka u osób starszych i chorych

Najbliższe otoczenie – rodzina, sąsiedzi powinni wiedzieć o chorobach osób starszych. Wiedząc o demencji, chorobie Alzheimera, cukrzycy, chorobach serca lub innych, osoby z otoczenia są w stanie reagować, gdy senior wychodzi sam, znika na długo, dziwnie się zachowuje.
Zabezpieczenie otoczenia – np. zamknięcie bramy, furtki, drzwi, aby osoba zdezorientowana nie wyszła niezauważona.
Identyfikacja – w kieszeni czy portfelu można umieścić kartkę ICE (In Case of Emergency) z numerami kontaktowymi i informacjami medycznymi. Można też wszyć w ulubioną kurtkę lub koszulkę numer telefonu najbliższej osoby.
Nowoczesne technologie – zegarki z GPS, aplikacje lokalizacyjne, opaski medyczne są bardzo pomocne podczas poszukiwań osób zaginionych.

Profilaktyka w codziennym życiu dorosłych

Informowanie bliskich – o planach wyjazdu, trasach podróży, planowanych godzinach powrotu. Nawet w przypadku towarzyskiego wyjścia na kawę warto powiedzieć, z kim wychodzę, dokąd idę, o której godzinie planuję wrócić. W przypadku zaginięcia są to niezwykle cenne informacje, pomagające przy planowaniu działań poszukiwawczych.
Wchodząc do lasu – miej przy sobie naładowany telefon z włączoną usługą lokalizacji, latarkę i zapasowe baterie.
Bezpieczeństwo w podróży – nie należy podróżować samotnie w nieznane miejsca bez powiadomienia kogokolwiek.
Unikanie ryzykownych sytuacji – spotkań w nieznanych miejscach z osobami poznanymi w sieci, wsiadania z obcymi do samochodu, zabierania autostopowiczów podczas samotnych podróży.
Aktualne zdjęcie – rodzina powinna mieć aktualne fotografie, znać znaki szczególne, takie jak blizny czy tatuaże.

Profilaktyka społeczna i środowiskowa

Budowanie więzi – częściej znikają osoby samotne, czujące się niepotrzebne, niewygodne, uważające, że są ciężarem. Dlatego aktywizacja seniorów jest bardzo ważna. Grupy wsparcia, kluby seniora, biblioteki pomagają utrzymać kontakt i więź ze społecznością.
Edukacja rodziny i sąsiadów – by reagowali na nieobecność w domu i w okolicy, w której dana osoba regularnie bywa.

Depresja u osób dorosłych a ryzyko zaginięć

Depresja jest jedną z najczęstszych chorób psychicznych u dorosłych i niestety wciąż bywa bagatelizowana. Objawia się nie tylko smutkiem czy przygnębieniem, ale także brakiem energii, trudnością w podejmowaniu decyzji, problemami ze snem i apetytem, utratą zainteresowań czy poczuciem braku sensu życia. Nieleczona depresja może prowadzić do zachowań ryzykownych, w tym do samookaleczeń, prób samobójczych czy nagłego opuszczenia miejsca zamieszkania bez informowania bliskich.

Osoba w depresji może chcieć „zniknąć”, odsunąć się od rodziny i znajomych, szukać samotności w odludnych miejscach. Dlatego tak ważne jest szybkie rozpoznawanie symptomów oraz reagowanie na pierwsze oznaki pogorszenia się stanu psychicznego.

W profilaktyce zaginięć dorosłych szczególne znaczenie ma:

regularny kontakt z bliskimi, aby nie dopuścić do izolacji,
uważność na sygnały ostrzegawcze – np. nagłe rozdawanie rzeczy osobistych, rozmowy o „końcu” czy chęci odejścia,
zachęcanie do specjalistycznej pomocy – psycholog, psychiatra, grupy wsparcia,
otwarte rozmowy o emocjach, które często ratują życie, bo dają poczucie, że ktoś słucha i rozumie.

Pamiętajmy, że depresja nie zawsze jest widoczna na pierwszy rzut oka – osoby uśmiechnięte, funkcjonujące pozornie „normalnie”, również mogą zmagać się z głębokim cierpieniem. Reagowanie i wsparcie są kluczowe, by nie dopuścić do sytuacji, w której kryzys psychiczny kończy się zaginięciem.

Nie lekceważ objawów depresji

Specjaliści podkreślają, że depresja nie jest oznaką słabości, lecz poważną chorobą, która wymaga leczenia. Jej objawy mogą być różnorodne i często mylone z „przemęczeniem” czy „gorszym nastrojem”. Szczególną uwagę powinny zwrócić:

poczucie ciągłego zmęczenia i przygnębienia,
brak chęci do pracy i wykonywania codziennych czynności,
trudności z koncentracją (np. podczas czytania czy oglądania telewizji),
unikanie kontaktów towarzyskich, izolowanie się od znajomych,
uczucie wewnętrznego napięcia, drażliwość,
zaburzenia snu (bezsenność lub nadmierna senność),
brak apetytu, spadek wagi,
różnego rodzaju bóle i dolegliwości somatyczne.

Jeśli takie objawy utrzymują się długo, warto jak najszybciej poszukać pomocy.

Pamiętaj: nieleczona depresja nasila się i może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Wczesne rozpoznanie i podjęcie terapii pozwalają na skuteczne leczenie i poprawę jakości życia.

Linie wsparcia psychologicznego dla dorosłych:

PL 800 70 2222 – Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym. Bezpłatna i całodobowa pomoc przez telefon. Dyżurują psycholodzy, psychiatrzy, prawnicy i pracownicy socjalni
https://stopdepresji.pl/
DE Telefon Seelsorge Deutschland – wsparcie w kryzysie psychicznym - 0 800 111 0 111 / 0 800 111 0 222 / 116 123 - całodobowo, anonimowo, bezpłatnie.

Procedury na wypadek zaginięcia

Nie czekaj ze zgłoszeniem. 24 godziny to MIT! Niezależnie od wieku osoby, zaginięcie należy zgłosić natychmiast!